Hrunamenn - Litla Laxá

Svo þegar leið að vori og ísa tók að leysa komu flóðin, og það voru sko flóð sem talandi var um.  Það gátu liðið svo heilir dagar að við komumst ekki út úr húsinu heima af því að það var algerlega umflotið.  Þá fór enginn út, nema pabbi í klofháum og þá til að bjarga því sem hætta var á að flyti burt.

Aldrei held ég að vatnið hafi orðið svo djúpt að það færi upp fyrir tröppur, en vel upp á miðjan sökkul var ekkert óalgengt að hún teygði sig.  Þegar svona mikið varð í ánni var þó enginn straumur nærri húsinu. Hún flaut bara í lygnu þarna í kring og svo líka langt upp á tún, en aldrei held ég að neinar teljandi skemmdir hafi orðið af þessum flóðum. En hún skildi eftir sig sand og drasl og stundum stóðu stærðar ísjakar eftir allt í kringum húsið þegar sjatnaði í. 

Áin var líka oft í vexti þó ekki væri svona mikið og þá fylgdumst við spennt með þegar verið var að flytja eitt og annað yfir. Fyrir utan stofugluggann okkar var vaðið, leiðin yfir ána til okkar frá umheiminum. Stundum á hestvagni, seinna á bílum og svo jafnvel á baki manns. Stundum var svo mikið í að klofháu stígvélin rétt dugðu. 

Lengi var í minnum haft þegar Kolbeinn á Hamarsheiði var ferjaður yfir með logsuðukútana, á hestvagni og allt flaut upp.    Stundum komu einhverjir ókunnugir sem ekkert kunnu á þessa á, jafnvel fullir karlar og óku útí flauminn án þess að gá að sér. Á fullri ferð og allt fór á bólakaf, drap á sér eða flaut upp. Urðu svo að vaða í land alveg upp í klof. Þá var gaman í stofuglugganum.

Í árbotninum framan við Garð er mjúk móbergsklöpp sem brotnaði uppúr og þar náðum við í svokallaða tálgusteina. Við gátum tálgað þá með hnífum og gert úr fígúrur og listaverk. En það var eins og með hveraleirinn, gripirnir þoldu illa geymslu og hnjask. Kannski þess vegna urðum við ekki fræg af listmunasmíði þarna á árbakkanum?

Nokkuð var um mink við ána og fórum við oft í svokallaðar "minkaveiðiferðir". Var þá gengið upp með ánni, allt upp undir Túnsberg. Aldrei lögðum við af stað sérstaklega vopnuð til veiða, en alltaf fylgdi okkur hundur.  Snati hét hann og sennilega hafa þessar ferðir komið til af óstjórnlegri veiðigleði hans.Fengi hann veður af mink, varð hann alveg ólmur og gróf upp bælið, sem hann var oftast fljótur að finna.

Svo hljóp hann dýrið uppi þegar það reyndi að forða sér, náði að bíta í og hristi duglega. Á meðan höfðum við tíma til að finna nærliggjandi spýtu eða steina sem við síðan rotuðum minkinn með. Reyndar var hann oftast hálfdauður af meðferðinni hjá Snata.

Oftar var þó að minkur yrði óvænt á vegi okkar, en að hann fyndist í skipulögðum veiðiferðum, en Snati var alltaf með og lét engan sleppa. Svo var farið með skottin til Árna í Galtafelli, sem greiddi veiðilaunin af því hann var hreppstjórinn. Við fengum bara nokkuð gott fyrir þetta, sennilega 2-300kr. um 1954, það var dágóður aur á þeim tíma.

Einu sinni man ég að Snati fann minkabæli framarlega í Hrunavellinum, ofan við nautagirðinguna sem einu sinni var. Við vorum þá í gönguferð með honum, tvær stelpur 12 - 14 ár.  Þarna gróf hann upp átta minkaunga - löngu dauða. Mamman hafði sennilega verið drepin frá þeim.   Ekki vildum við una því að átta skott færu þarna til spillis - þó stutt væru, svo við hófumst handa við að ná þeim af berstrípuðum búkunum. En bæði var, að veiðimenn voru heldur illa vopnum búnir og hræin höfðu líklega legið þarna heldur lengi. Þessu lauk svo að við fórum skottlausar heim, heldur leiðar að þurfa að ganga frá fundnu fé. Við hefðum kannski getað fengið meira en þúsund krónur!

Athugasemdir

[Jórunn Sigurbergsdóttir , 15.1.2008 kl. 21:42]

Ekki varst þú 8 ára stelpan í fréttunum einu sinni sem drap mink ein. Þetta rifjaðist upp fyrir mér þegar ég las þetta.

Annars ætlaði ég að segja þið urðuð kannski ekki fræg af listaverkunum en þið hafið þó æft ykkur og það er þó nokkuð.